การแบ่งชนิดของเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากระแสตรง (Types of d.c. generator)
การแบ่งชนิดเครื่องกำเนิดไฟฟ้ากระแสตรง แบ่งตามลักษณะการนำกระแสไฟฟ้าไปกระตุ้นขดลวดสนามแม่เหล็ก (Field Excitation) ได้ 2 แบบ คือ
1. Separately Excitation (เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบกระตุ้นแยก)
เครื่องกำเนิดแบบนี้จำเป็นต้องใช้แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรงจากภายนอกมากระตุ้นขดลวดสนามแม่เหล็กดังรูป
1. Separately Excitation (เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบกระตุ้นแยก)
เครื่องกำเนิดแบบนี้จำเป็นต้องใช้แหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสตรงจากภายนอกมากระตุ้นขดลวดสนามแม่เหล็กดังรูป
Separately Excitation |
เครื่องกำเนิดแบบนี้แบ่งออกตามลักษณะการต่อขดลวดสนามแม่เหล็กเข้ากับวงจรขดลวดอาเมเจอร์
Self Excitation |
- เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบชั้นท์ (shunt generator) ขดลวดสนามแม่เหล็กพันด้วยลวดทองแดงเส้นเล็ก จำนวนมากรอบเรียกว่า ขั้นท์ฟีลด์ (shunt field) ต่อขนานกับอาเมเจอร์
- เครื่องกำเนิกไฟฟ้าแบบซีรีส์ (series generator) ขดลวดสนามแม่เหล็กพันด้วยทองแดงเส้นใหญ่ จำนวนน้องรอยเรียกว่า ซีรีส์ฟีลด์ (series field) ต่ออนุกรมกับอาเมเจอร์และโหลด
- เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบคอมเปานด์ (compound generator) มีขดลวดสนามแม่เหล็ก 2 ชุด พันรอบขั้วแม่เหล็กหลังทุกขั้ว คือ ขดลวดชั้นท์ฟีลด์ และ ขดลวดซีรีส์ฟีลด์ เครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบคอมเปานด์แบ่งการต่อวงจรขดลวดสนามแม่เหล็กทั้งสองชุดกับอาเมเจอร์ได้ 2 แบบ คือ แบบลองชั้นท์คอมเปานด์ (long shunt compound) และแบบชอร์ทชั้นท์ คอมเปานด์ (short shunt compound) ซึ่งแต่ละแบบยังสามารถแบ่งการต่อวงจรเป็น 2 วิธี คือ หากต่อวงจรแล้วปรากฎว่ากระแสที่ไหลผ่านขดลวดสนามแม่เหล็กทั้งสองชุดสร้างเส้นแรงแม่เหล็กเสริมกันเรียกว่า "คิวมูเลตีฟ คอมเปานด์" (cumulative compound) ถ้าสร้างเส้นแรงแม่เหล็กหักร้างกันเรียกว่า "ดิฟเฟอเรนเชียล คอมเปานด์" (differential compound) ด้วยเหตุผลดังกล่าว จึงอาจกล่าวได้ว่าเครื่องกำเนิดไฟฟ้าแบบคอมเปานด์แบ่งการต่อวงจรได้ 4 แบบ คือ 1.แบบชอร์ทชั้นท์ คิวมูเลตีฟ คอมเปานด์ (short shunt cumulative compound) 2.แบบลองชั้นท์ ดิฟเฟอเรนเชียล คอมเปานด์ (long shunt differential compound) 3.แบบลองชั้นท์ คิวมูเลตีฟ คอมเปานด์ (long shunt cumulative compound) 4.แบบชอร์ทชั้นท์ ดิฟเฟอเรนเชียล คอมเปานด์ (short shunt differential compound)